Είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι η εταιρία που σήμερα είναι ένα σύμβολο της αυτοκίνησης, συνώνυμη των επιδόσεων, της πολυτέλειας και της καινοτομίας ξεκίνησε πριν από 75 χρόνια ως ένα… τίποτα. Με ένα αυτοκίνητο, την εμβληματική 356 που κατασκευαζόταν εξ ολοκλήρου στο χέρι μέσα σε ένα εργοστάσιο ξυλείας η ιδέα της δημιουργίας ενός χαρακτηριστικού, εμπορικού σήματος πιθανώς να μην πέρασε καν από το μυαλό των λίγων εμπλεκομένων στην υπόθεση. Ο θρύλος λέει δε, πως το πρώτο… λογότυπο που δεν ήταν τίποτα παραπάνω από το όνομα “Porsche” με γράμματα από αλουμίνιο το έφτιαξε ένας μαθητευόμενος στο χέρι με ένα πριονάκι για την επίσημη πρώτη του μοντέλου στον αγώνα του Hofgarten. Εδώ και πολλά χρόνια όμως, η Porsche είναι άμεσα αναγνωρίσιμη από το σήμα της. Ένα σήμα που θα μπορούσε να είναι πολύ διαφορετικό όπως αποκαλύπτουν τα εναλλακτικά σχέδια που προτάθηκαν την δεκαετία του ’60 και φέρνει στο φως της δημοσιότητας μία… ανασκαφή στο Porsche Archive.
Το 1951 ο Dr. Ottomar Domnick, ένας από τους πρώτους φανατικούς οπαδούς της Porsche πήρε την πρωτοβουλία να διοργανώσει το λεγόμενο “The Porsche Prize” – έναν διαγωνισμό με στόχο να βρεθεί το επίσημο σήμα της γερμανικής μάρκας. Ωστόσο καμία από τις συμμετοχές δεν εντυπωσίασε. Προς το τέλος του 1951 λοιπόν, κατά τη διάρκεια ενός δείπνου στη Νέα Υόρκη ο Max Hoffman μίλησε με τον Ferry Porsche και η ιδέα του σχεδιασμού ενός logo άρχισε ξανά να απασχολεί, με τον ίδιο τον Porsche να γράφει στο σημειωματάριο του στις 27 Δεκεμβρίου για “ένα τιμόνι διακοσμημένο με το “Porsche” και το έμβλημα της Στουτγάρδης ή κάτι παρόμοιο”. Μόλις τον επόμενο χρόνο, ο Franz Xaver Reimspiess δημιούργησε TΟ σχέδιο: ένα άλογο στα πίσω πόδια του (από το επίσημο σήμα της Στουτγάρδης) που παρουσιάζεται μέσα στο περίγραμμα μίας χρυσής ασπίδας. Μαζί με το όνομα της πόλης της Στουτγάρδης από πάνω του, το σχέδιο του Reimspiess αναπαριστούσε την σαφή δέσμευση της Porsche στην παραγωγή αυτοκινήτων στο Zuffenhausen ενώ το κόκκινο/μαύρο αλλά και τα στιλιζαρισμένα κέρατα ελαφριού αποτελούν ένα είδος δανείου από το παραδοσιακό οικόσημο του Wurttemberg-Hohenzollern.
Το σήμα ενσωμάτωνε πολλά από τα χαρακτηριστικά της Porsche και ήδη από την σύλληψη του καθιστούσε σαφές ότι μπορεί να κερδίσει τις εντυπώσεις είτε πάνω στο αυτοκίνητο, είτε σε διαφημιστικά έντυπα είτε οπουδήποτε αλλού. Η καθιέρωση του όμως δεν ήταν τόσο εύκολη υπόθεση. Καταρχάς, θα πρέπει να τονίσουμε ότι την δεκαετία του ’50 η εκτύπωση χρώματος ήταν πάρα πολύ ακριβή και ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία. Τα κατάλληλα μηχανήματα ήταν δυσεύρετα, η κατασκευή των μακετών και o ορισμός των απαραίτητων διακριτικών ήταν δύσκολα ενώ η δημιουργία μίας καθαρής εικόνας δεν ήταν τόσο εύκολη υπόθεση όσο ακούγεται σήμερα. Όπως έγραψαν διάφοροι sales managers στον Porsche και τον επικεφαλής marketing της μάρκας, Hermann Lapper, “τα διαφορετικά χρώματα και οι πολυάριθμες λεπτομέρειες δεν συντελούν σε ένα συμπαγές, συνεκτικό οπτικό εφέ στην κίνηση στον δρόμο”. Τόσο το αστέρι της Mercedes-Benz όσο και το σήμα της Volkswagen (που σχεδίασε επίσης ο Reimspiess) είχαν τον πλεονέκτημα σε αυτόν τον τομέα. Έτσι, μία σειρά νέων σχεδίων δημιουργήθηκαν σε συνεργασία με τον Hanns Lohrer, έναν χαρισματικό καλλιτέχνη που ήταν υπεύθυνος για πολλά poster και διαφημιστικά της Porsche τις δεκαετίες του ’50 και του ’60.
Θεωρητικά, η δουλειά του Lohrer δεν ήταν ιδιαίτερα δύσκολη. Το πλάνο ήταν για το νέο σήμα να είναι έτοιμο για το λανσάρισμα του διαδόχου της Porsche 356 που εξελισσόταν με το κωδικό όνομα “T8 programme” αλλά οι προτάσεις του διακεκριμένου καλλιτέχνη δεν είχαν συνέχεια. Χάρη στην ακρίβεια και την μεθοδικότητα του γραμματέα της Porsche και χρονικογράφου Ghislain Kaes ο οποίος έστειλε τα σχέδια στον επικεφαλής διαφήμισης της μάρκας, Hermann Lapper το 1963, διασώθηκαν καθώς κατέληξαν στο αρχείο. Δεν υπάρχει σαφής λόγος για τον οποίο απορρίφθηκαν οι προτάσεις του Lohrer – μονάχα η φήμη ότι θεωρήθηκε πως το σήμα που χρησιμοποιούσε η Porsche ήδη από το 1952 πρόλαβε να καθιερωθεί μέχρι το 1963 οπότε και διαδραματίζεται αυτή η υπόθεση. Φαντάζεσαι να είχε αλλάξει το σήμα σε κάποιο από αυτά που βλέπεις την δεκαετία του ’60 και να θεωρούσαμε εκείνο κλασικό; Μία ενδιαφέρουσα εναλλακτική εξέλιξη αλλά η ιστορία είναι αυτή και το σήμα της Porsche έχει φτάσει αισίως στην 6η κατά σειρά εκδοχή του.
