Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Από την 1η του Ιανουαρίου οι μέσες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά χιλιόμετρο για κάθε νέο αυτοκίνητο που πωλείται στην Ευρώπη δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα 93.6 γραμμάρια. Κάθε κατασκευαστής θα έχει τους δικούς του στόχους που θα βασίζονται στους ευρωπαϊκούς κανονισμούς αλλά σε γενικές γραμμές, ας κρατήσουμε αυτό το νούμερο. Για κάθε γραμμάριο ανά χιλιόμετρο κάθε νέου αυτοκινήτου που πουλάει ο κάθε κατασκευαστής και υπερβαίνει το όριο του, θα τιμωρείται με πρόστιμο €95. Ενενήντα πέντε ευρώ ανά γραμμάριο… Σύμφωνα με εκτιμήσεις του προέδρου της Renault και πρώην επικεφαλής της ACEA, Luca de Meo, η ευρωπαϊκή βιομηχανία αυτοκινήτου κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπη με πρόστιμα που ενδεχομένως να αγγίξουν τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ και οι συνθήκες που επικρατούν στην αγορά δεν ευνοούν την κατάσταση.
Φυσικά, υπάρχουν τρόποι να αποφευχθούν τα πρόστιμα ή έστω να μειωθούν. Εταιρίες με χαμηλότερες πωλήσεις ηλεκτρικών ή υβριδικών αυτοκινήτων μπορούν να “αθροίσουν” τις εκπομπές τους με τις κορυφαίες εταιρίες εξαγοράζοντας επί της ουσίας τα λεγόμενα credits. Η Suzuki για παράδειγμα έχει μία τέτοια συμφωνία με την Volvo ενώ η Ford δήλωσε νωρίτερα μέσα στη χρονιά πως έχει αγοράσει credits συνολικής αξίας 3.8 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να τα χρησιμοποιήσει τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Β. Αμερική. Ένας άλλος επωφελής για τον τελικό καταναλωτή τρόπο, είναι η μείωση των τιμών των αμιγώς ηλεκτρικών ή ακόμα και των εξηλεκτρισμένων μοντέλων τους. Μπορεί να μειωθεί το περιθώριο κέρδους αλλά η όποια μείωση ίσως να αντισταθμιστεί από ανάλογη μείωση στα πρόστιμα σε συνδυασμό με αύξηση στις πωλήσεις. Δυστυχώς για εμάς, τους καταναλωτές όμως, υπάρχει και ο τρίτος τρόπος…
Εταιρίες έχουν παρατηρηθεί ήδη να αυξάνουν τις τιμές των θερμικών μοντέλων ή εκδόσεων τους ώστε να κάνουν πιο ελκυστικά εκείνα που εκπέμπουν λιγότερους ρύπους. Με αυτόν τον τρόπο κλείνει θεωρητικά η ψαλίδα ανάμεσα στα εξηλεκτρισμένα/ηλεκτρικά και τα θερμικά αλλά όχι επειδή γίνονται πιο προσιτά τα πρώτα. Ταυτόχρονα, αυτός ο τρόπος λειτουργεί ως ένα είδος έμμεσης επιδότησης για τα ηλεκτρικά καθώς αυτοί που αγοράζουν τα ακριβότερα θερμικά επιδοτούν αυτούς που επιλέγουν οχήματα μηδενικών εκπομπών ρύπων. Τους τελευταίους δύο μήνες η Volkswagen, η Stellantis και το Renault Group έχουν αυξήσει τις τιμές των θερμικών μοντέλων τους κατά μερικές εκατοντάδες ευρώ σε μερικές (μεγάλες κατά κύριο λόγο) αγορές. Τον περασμένο μήνα στη Γαλλία για παράδειγμα, η Peugeot αύξησε τις τιμές όλων των μοντέλων της εκτός από τα ηλεκτρικά κατά έως 500 ευρώ ενώ η Renault έκανε το Clio SCE 65 κατά €300 ακριβότερο αλλά κράτησε σταθερές τις τιμές των υβριδικών εκδόσεων. Είναι προφανές ακόμα και σε εμάς τους μη-ειδικούς ότι η στρατηγική αυτή είναι δίκοπο μαχαίρι. Δεν εννοώ μονάχα τις αντιδράσεις που μπορεί να προκαλέσει ή την ζημιά στην εικόνα της εκάστοτε εταιρίας. Υπάρχουν βαθύτερες επιπτώσεις όπως για παράδειγμα η περαιτέρω μείωση στην παραγωγή που θα αδρανοποιήσει επιπλέον εργοστάσια με προφανείς συνέπειες. Μένει να δούμε τι θα επιλέξει η κάθε εταιρία αλλά για να ελαφρύνουμε λίγο το κλίμα, να αναφέρουμε την δήλωση του προέδρου της γαλλικής PFA, μίας οργάνωσης που εκπροσωπεί περίπου 3.500 εταιρίες στον χώρο του αυτοκινήτου:
“Δεν μπορώ να πουλήσω αρκετά ηλεκτρικά οχήματα και θα τιμωρηθώ για τα θερμικά που θα πουλήσω. Τι θέλουν να κάνω; Κάρα;“
Νομίζω ότι η απόγνωση που εκφράζει ο Luc Chatel μέσα από μία κωμική δήλωση αντιπροσωπεύει την κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή η βιομηχανία…